savimbi230202

JALUO dot KOM

Od Wadu

JONA SAVIMBI WUOD A(N)GOLA NYOWILA MA JA LWANDA KOTIATO

 

Jandiko; Ajos Wuod Atiga; Jaluo dot Kom,

Nduru opong'o piny nyoro wawito wuod piny ma rahuma ahinya e piny Afrika ma Imbo, wuoyi ni nyocha en wuoyi ma thuon ka agwata ma kata nyuka liet kata popni, kata jajni to ok dog chien; apime pinywa gi wuod Luo mane oyie thone yagi miluongo ni Nyagudi wuod Ogambi gi Okoyo luoch Matweya.

Savimbi wuod Nyowila en thuon dichiel, kata imako mandi opongo lweti to ok ibuoge. Nojok ni nyaka othone jopiny. Masira kindaki wuoyi owewa onge gima wanyalo timo.

Piny mar Angola osebedo gi lwenje mathoth kochakore higa 1975 mane jo Wareno owuokie nyaka sani. Nitie maling'ling' adek mane temo rito loch mar pinyno ne gin; UNITA (Union for the total independent of Angola), MPLA (the marxist popular movement for the liberation of Angola) kod FNLA (Front national liberation of Angola).

Higa 1976 MPLA nogweyo FNLA kendo oyudo thuolo mar riembo UNITA e buo Mig. Agustinho Neto, kendo lwenje nochako bedo e kind yawuoyigi, Neto gi Savimbi.

1979 Mig. Agustinho Neto magoro okawo, kendo wuoyi moro ma ratipo mane oyudo tiegruok e piny jo-Urusi miluongoni Ajos Edwardo dos Santos, kawich bando mituro ne jo-kwecho, ochako tayo pinyno, kata noyudo pek kamano to ne ok odewo kata matin ni wuod Nyowila biro chande.

1987 jolwenj Kaburu nowuok piny Afrika Ma milambo mondo oro mand MPLA kod UNITA mane oyudo sano konyore gi teko jo- KUBA. Lwenj mawi notamo jo-Kaburu bang' higa achiel to ne gi kawo aputh njiri nikech lot ne weng'o ma kama gi nyon otamogi, opil mach rerni ka maj olemo ma liel ndalo oro.

1989 Savimbi wuod Nyowila noromo gi Ajos dos Santos e piny Mig. Ajos Desiré Mobutu Sese seko Kuku Ng'wendo wa Zabanga wuod gi Lwambo ma pek ka kidi. Kendo ne gitemo winjore kuom weche mag kelo kwe e piny A(N)GOLA kata kamano negi yiere kuom thuolo manok. Joluo nowachoni Thuon gwen ariyo ok tedi e agulu achiel, kadiemo wang' lweny nochakore kendo.

1991 MPLA notemo lwoko timbegi mag ong'ielo ng'ielo kendo ne gi weyo yor rito piny g'ang'enge, ne gi weyo sosiolisti kendo gi chako tich e yor demokrasia. Kare mano ne chalo mana ngech jakuo moyudo batiso ma nyocha asewuoye chande, Wuod Nyowila to ne pod ojur kodgi ma kata pi ok gimodhre. Kuom ndalo manok Savimbi noyie kendo oketo lwete eyor kelo kwe e piny Ureno e Boma ma Lisbon.

1992 notim yiero mar buche mathoth (multi-party election) kendo negiloso od BURA moriwo buche go duto, kar romb kombe ne gin 223. Kaka ung'eyo ni Sungu odagi loch Nyakwar Osimbo wuod Nyowila bende nodagi riwore gi yagi nikech wach mar kwalo ombulu ma apimo mana gi timbe ma timore kata e piny wuod Odongo kocha. Wuod Nyowila nodok e bungu kendo nochweyo luchru mane ok ochak onene kendo nyaka koro nochopo sani ma wawinjo nduru gi sigweyo gweyo ni gi nego wuod dhako oyier.

1995 jowuoro moko ma jo-rachere notero jothek moko e piny Angola to lweny notamo wang'gi kendo ne giwuok ni mano lwenj joka ng'ato ma ok ginyal thego thegre.

1997 yawuoyigo nochako oyiere kuom loso loch mar oganda duto (government of national unity), kamano noseketi to chieng' rwako jotelo wuod Nyowila nong'anyo gi chien ma ok onene Lwanda Kotiato.

Timbe nochako timore madongo dongo kendo piny ochako dum buru mana kaka yande en chon chande nikech riwruok mar piny ngima (united nations) odagi konyo kelo kwe e pinyno. Mago kod ma moko sani to koro wayweyo kuode gi pien kima ema koro wadwa dhi kowo godo wuod piny. Kik ubed mamor kawuono en Lwanda Kotiato kiny to ochopo Obwere Kabwana kata Kasipul piny gi Ajos wuod Oganda.

Nyasach kwere mondo orit chuny Savimbi wuod Nyowila, gigo mane otemo kwero e loch ang'enge kik tamre fwenyore kata matin, Nyar Nam Adikinyi bende oyaw wang' yawuotwa ma koro odong' e sand malich e lwet jo-wasigu, ani pon alawa kik chulo kuoro keth kind oganda.

LER MONDO ORIENY NYAKA CHIENG'

Medwa Paro: WuonAbila@jaluo.com


© 2002, All Rights Reserved, Jaluo dot Kom